Τα ξεχασμένα ιερά της ανατολικής Αττικής: Ο Ναός της Βραυρώνιας Αρτέμιδος-ΒΙΝΤΕΟ
Τα ξεχασμένα ιερά της ανατολικής Αττικής: Ο Ναός της Βραυρώνιας Αρτέμιδος-ΒΙΝΤΕΟ
Σε απόσταση μόλις 30 χιλιομέτρων από την Αθήνα, μπορούμε να θαυμάσουμε ένα υπέροχο τοπίο με πλούσια ιστορία που έχει παραμείνει σχεδόν ίδιο από την αρχαιότητα μέχρι και σήμερα. Η μεγάλη ποικιλία διαφορετικών βιοτόπων σε συνδυασμό με τις ήπιες μεθόδους εκμετάλλευσης από τον άνθρωπο δημιούργησαν ένα οικοσύστημα μοναδικής αξίας.
Στην Άρτεμη ήταν αφιερωμένη η έκτη μέρα κάθε μήνα και ιδιαίτερα η νύκτα της εαρινής ισημερίας.
Μία από τις κυριότερες θεότητες του Ελληνικού Δωδεκάθεου, προστάτιδα της άγριας φύσης, θεά του κυνηγιού, της μητρότητας, της νεότητας, της αγνότητας, του τοκετού και των βρεφών.
Τιμωρούσε όσους παραβίαζαν τους νόμους που είχε θεσπίσει ή όσους επιχειρούσαν να προσβάλλουν κάποια από τη συνοδεία της.
Στις τελετές που γίνονταν προς τιμή της έπαιρναν μέρος μικρά κορίτσια, οι "άρκτοι" δηλαδή αρκούδες, κοριτσάκια ηλικίας 5 με 10 ετών, έμεναν στον ναό προσφέροντας κάποιες υπηρεσίες στη θεά, για ένα ορισμένο χρονικό διάστημα.
Ο λόγος ήταν ότι τα παιδιά αυτά τα είχαν υποσχεθεί η μάνες τους πριν γεννηθούν στην Άρτεμη για να γεννηθούν γερά. Όταν αυτά μεγάλωναν πιστευόταν ότι είχαν την βοήθειά της σαν γίνονταν σύζυγοι. Ήταν γυμνές ή με κροκωτούς χιτώνες και στεφάνι στην κόμη. Βρίσκονταν τριγύρω από το βωμό και χόρευαν και αυτό γινόταν μέχρι την ωρίμανσή τους.
Στη θεά, στη Βραυρώνα, αφιερώνονταν τα ενδύματα των γυναικών που πέθαιναν στον τοκετό.
Το 1945 ο αρχαιολόγος Ιωάννης Παπαδημητρίου έκανε ανασκαφές στην περιοχή. Οι ανασκαφές συνεχίστηκαν και κατά την δεκαετία του 1950 και 1960 και αποκάλυψαν το μεγαλύτερο μέρος του αρχαιολογικού χώρου.
Τα σημαντικότερα αξιοθέατα του αρχαιολογικού χώρου είναι ο ναός της Αρτέμιδος, η στοά σχήματος Π, η ιερή πηγή, η γέφυρα πάνω στον Ερασινό ποταμό, η παλαίστρα, το γυμνάσιο κ.α.
Ο ναός της Αρτέμιδος είναι ένας μικρός σε μέγεθος ναός από τον οποίο σώζεται κυρίως η πλαϊνή του πλευρά, στον ναό υπήρχε επίσης περίφημο άγαλμα, το οποίο πήρε ο Ξέρξης και το μετέφερε στην Σούσα.
Το 1961 αποκαλύφθηκαν στο ναό της Βραυρωνίας Αρτέμιδος δύο αναθηματικά ανάγλυφα της κλασικής περιόδου. Το ένα εξ αυτών παρουσιάζει τη θεά να αποδέχεται την προσφορά αναθημάτων από πέντε άντρες.
Κάτω από την παράσταση αρχίζει πολύστιχος επιγραφή με κατάλογο δώρων προς την Αρτέμιδα
Και η στήλη αυτή, όπως και άλλες, είχε χρησιμοποιηθεί στην κατασκευή της λιθόστρωτης οδού που βρίσκεται βόρεια του ναού.
Ο Ναός της Αρτέμιδας, δωρικός εν παραστάσει, κατασκευασμένος από ντόπιο πωρόλιθο, κτίστηκε στα τέλη του 5ου αι. π.Χ. σε αντικατάσταση ενός παλαιότερου αρχαϊκού ναού, στη θέση του οποίου στέκει σήμερα το εκκλησάκι του Αγίου Γεωργίου.
Αρχαια πηγη
Τάφος της Ιφιγένειας
Η Ιφιγένεια, ιέρεια της θεάς Άρτεμης ετάφηκε σε αυτό ακριβώς το σημείο. Όταν τέλεσε ιέρεια της Άρτεμις θάφτηκε στην Βραυρώνα και λατρευόταν μαζί με την θεά, ως προστάτιδες των νεογνών και των τοκετών.
Στον χώρο υπήρξαν δυο άλλοι ναοί οι επωνομαζόμενοι "ιερά οικία" όπου ζούσαν οι ιερείς και το "ήριον" ή "κενήριον" που ήταν ο τάφος της Ιφιγένειας
Το μουσειο
Το μουσείο έχει έντονο το παιδικό στοιχείο μιας και η Άρτεμης ήταν προστάτιδα των παιδιών. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα εκθέματα αποτελούμενα από αρχαία παιχνίδια, μωρουδιακά αξεσουάρ, αγάλματα παιδιών κ.τ.λ.
Μαρμάρινο αναθηματικό ανάγλυφο, 420/410 π.Χ. Η υποδοχή της Ιφιγένειας στην Βραυρώνα από τον Δία, την Λητώ, τον Απόλλωνα και την Αρτέμιδα
Στην αίθουσα 3 εκτίθενται τα πολυάριθμα αγαλμάτια μικρών αγοριών και κοριτσιών. Οι γονείς αφιέρωναν τα αγαλματίδια για να ευχαριστήσουν ή να παρακαλέσουν τη θεά να προστατέψει τα παιδιά τους, ενώ τα παιχνίδια (σπόνδυλοι ψαριών, αστράγαλοι, ζάρια, μικρογραφικά αγγεία, πλαγγόνες), αποτελούσαν αφιερώματα των παιδιών στη θεά.
Ξεχωριστή θέση κατέχουν τα μοναδικά ξύλινα αναθήματα από το Ιερό της Βραυρώνας, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται ειδώλια, αγγεία και τεμάχια επένδυσης επίπλων. Αναθήματα εξαιρετικά σπάνια...
Σπανιο παιχνιδι αλογο με ροδες
Ανάμεσα στην Αρτέμιδα και το Μαρκόπουλο, σε μια εύφορη πεδιάδα που διαρρέεται από το χείμαρρο Ερασίνο, ο υγρότοπος της Βραυρώνας αποτελεί από τα πιο σημαντικά καταφύγια άγριας ζωής της Αττικής.
Ο ναός όσο και η γύρω περιοχή, παραμένει αναλλοίωτη στον χρόνο και μας ταξιδεύει στην αρχαία Ελλάδα, επιβλητικά βουνά και άγρια φύση, μας δίνουν μια μοναδική αίσθηση, λίγα μόλις χιλιόμετρα μακριά από τον πολιτισμό, ο χώρος του ναού και το μουσείο, είναι μια μοναδική εμπειρία και σίγουρα αξίζει να επισκεφτούμε και να γνωρίσουμε ένα ξεχασμένο μυστηριακό, γεμάτο ενεργεία κομμάτι της αρχαίας Ελλάδας.
Δεν υπάρχουν σχόλια