ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΚΡΑΝΑΙΑΣ ΑΘΗΝΑΣ (ΕΛΑΤΕΙΑ)

ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΑΘΗΝΑΣ

Ο κλασσικός ναός της Κραναίας ΑΘΗΝΑΣ

Οικοδομήθηκε κατά το δεύτερο μισό του 5ου π.Χ. και υπέστη αρκετές αλλαγές στον

πήλινο διάκοσμό του κατά τη διάρκεια της ιστορίας του.
Το ιερό ανέσκαψε πρώτος ο Γάλλος αρχαιολόγος P. Paris τα έτη 1883 -1884.
Η ανασκαφική έρευνα αποκάλυψε έναν δωρικό πρόστυλο ναό (6 Χ 13) με ύψος κιόνων

4,40 μ. και προσανατολισμό Βορρά-Νότο.

Εκτός του τεμένους αποκαλύφθηκαν το εσωτερικό αναλημματικό τείχος του πλατώματος

του ναού και μια στοά.
Ανασκαφές που έγιναν από την Γαλλική Αρχαιολογική Σχολή το 1886 έφεραν στο φως

πήλινα ειδώλια θεοτήτων και επιγραφές που συνηγορούν στην ταύτιση του κτιρίου με

το ναό της Kραναίας Aθηνάς.
Οι μετεγενέστερες ανασκαφές της ΙΔ΄ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων

αποκάλυψαν την κύρια είσοδο του ιερού στο νοτιοδυτικό άκρο του περιβόλου, η οποία

πλαισιώνεται από δύο πύργους. Ταυτίστηκε επίσης ανασκαφικά το στρώμα καταστροφής

του αρχαϊκού ναού της Αθηνάς Κραναίας και ενός ναΐσκου ("περσικό στρώμα καταστροφής)

Στην αρχαία εποχή ήταν μέρος λατρείας των Λοκρών, προς τιμή της θεάς Αθηνάς, κόρης

του Δία.
Πρόκειται για ένα σημαντικό ιερό, στο οποίο λειτουργούσε για ένα μεγάλο διάστημα το

αρχείο του κοινού των Φωκέων.
Πηγές αναφέρουν ότι πιθανόν η θεά πήρε την ονομασία αυτή από το κράνος που φορούσε.
Το άγαλμα της θεάς είχε φιλοτεχνηθεί από τους Αθηναίους γλύπτες Τιμοκλή και

Τιμαρχίδη, γιούς του Πολυκλή. Η θεά παριστανόταν ως πρόμαχος και η ασπίδα της

ήταν απομίμηση της ασπίδας του αγάλματος της Αθηνάς Παρθένου στην Αθήνα.